Με αφορμή τις πρόσφατες νομοθετικές διατάξεις που ψηφίστηκαν την εβδομάδα που μας πέρασε, και ενώ έχουν ήδη παρέλθει 16 μήνες από την δημοσίευση του νόμου Κατρούγκαλου (4387/2016), διαπιστώνουμε ότι ακόμη δεν έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες εφαρμοστικές εγκύκλιοι για ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της κοινωνικοασφαλιστικής μεταρρύθμισης, αυτό της διαδοχικής ασφάλισης.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ένα μεγάλο ποσοστό από τις χιλιάδες αιτήσεις για απονομή κύριας σύνταξης που εκκρεμούν μετά τις 12/5/2016 αφορούν περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Οι εν λόγω αιτήσεις εξακολουθούν και παραμένουν σε εκκρεμότητα, καθώς οι αναγκαίες εγκύκλιοι που θα καθορίζουν αφενός τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν οι χρόνοι διαδοχικής ασφάλισης στα επιμέρους ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, αφετέρου τον τρόπο με τον οποίο θα υπολογίζεται το ποσό της τελικής-οριστικής σύνταξης δεν έχουν ακόμη εκδοθεί.
Η απλοποίηση της διαδικασίας απονομής σύνταξης με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης είναι κατά την άποψη μας, ένας από τους βασικούς παράγοντες που θα κρίνει την επιτυχία του ΕΦΚΑ, ως ενοποιημένου ασφαλιστικού φορέα, αφού εξάλλου βασικός επιδιωκόμενος στόχος της κοινωνικοασφαλιστικής μεταρρύθμισης του νόμου Κατρούγκαλου είναι η θέσπιση ενιαίων κανόνων και αρχών για όλους τους ασφαλισμένους που θα οδηγήσει σε κατάργηση της πολυνομίας και της εκτεταμένης γραφειοκρατίας.
Εκ του αποτελέσματος, το νομοθετικό πλαίσιο της διαδοχικής ασφάλισης έτσι όπως εφαρμόζεται έως σήμερα κρίνεται ως ανεπιτυχές καθώς επί της ουσίας ενισχύει την γραφειοκρατία και επιβαρύνει σημαντικά τον χρόνο απονομής και έκδοσης της οριστικής συνταξιοδοτικής απόφασης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο χρόνος απονομής οριστικής σύνταξης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης μπορεί να ξεπεράσει και τα 2,5 έτη από την κατάθεση της σχετικής σύνταξης. Μέχρι τότε ο υποψήφιος συνταξιούχος πρέπει να αρκεστεί, στις περισσότερες των περιπτώσεων, στην καταβολή μίας πολύ χαμηλής προσωρινής σύνταξης, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις συνταξιούχων που δεν δικαιούνται ούτε προσωρινή σύνταξη εφόσον χρειάζονται αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων ασφάλισης.
Επίσης υπάρχουν και περιπτώσεις ασφαλισμένων, που η διαδοχική ασφάλιση λειτούργησε «τιμωρητικά» ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους, καθώς η αλλαγή ασφαλιστικού φορέα είτε συνέβαλε σε αυξήσεις των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης είτε ακόμη και σε απώλεια συνταξιοδοτικού δικαιώματος (περιπτώσεις μητέρων με ανήλικα από ΙΚΑ σε ΟΑΕΕ, διατάξεις 35ετίας με αύξηση ορίων συνταξιοδότησης από ΙΚΑ σε ΟΑΕΕ κλπ).
Εφόσον στόχος είναι πράγματι η θέσπιση ενιαίων κανόνων και η κατάργηση της πολυνομίας, απαιτείται άμεσα η απλοποίηση των σχετικών διατάξεων περί διαδοχικής ασφάλισης, καθώς στο πλαίσιο λειτουργίας του ΕΦΚΑ ως ενοποιημένου πλέον φορέα ασφάλισης η διαδοχική ασφάλιση επί της ουσίας καταργείται. Απλοποίηση όμως που θα πρέπει να λειτουργήσει εις όφελος του ασφαλισμένου τόσο ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης όσο και ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης λαμβάνοντας υπόψη την ανταποδοτικότητα των εισφορών που έχουν καταβληθεί στα διάφορα επιμέρους ταμεία.
“Δημοσιεύθηκε στην Ελευθερία του Τύπου στις 10/9/2017”
